Każdy się zgodzi, że należy dbać o środowisko, tylko pytanie czy wiemy dokładnie jak to robić? Mimo sloganów, próśb, zaleceń kierowanych do nas o segregacje, raczej nie otrzymujemy konkretnych wskazówek jak to robić. Bo tak szczerze co robić, na przykład, z zużytymi strzykawkami, pieluchami, przeterminowanymi lekami czy porcelaną, której nie wolno wyrzucać do pojemnika po szkle?
Ten sam problem dotyczy też zepsutych słuchawek, telewizorów, baterii, przestarzałych komputerów – Czyli Elektroodpadów / Elektrośmieci.
Co to są ELEKTROODPADY?
Elektroodpady (możemy zamiennie używać słowa Elektrośmieci) - to taki rodzaj odpadów, na który składa się zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. W skrócie możemy określać je mianem ZSEE, co oznacza Zużyty Sprzęt Elektryczny Elektroniczny.
Takim odpadem będzie stary magnetofon, mikser, lodówka, pralka, a nawet gry komputerowe. Kupując nowy sprzęt elektroniczny lub elektryczny powinniśmy zwrócić uwagę na oznaczenia producenta na opakowaniu i na urządzeniu. Oprócz loga producenta, opisu oprogramowania, czasami kodu qr, możemy zauważyć taki oto symbol:
Znak przekreślonego kosza oznacza, iż nie wolno wyrzucać ZSEE do zwykłego śmietnika. Zakaz odnosi się nie tyle, co do obowiązku segregacji, ale do naszego bezpieczeństwa. Taki rodzaj odpadów zawiera niebezpieczne substancje, groźne dla nas i dla środowiska.
Za wyrzucanie elektroodpadów do śmieci grozi kara grzywny do 5.000 złotych (!).
Rodzaje Elektroodpadów
W Polsce ZSEE reguluje ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2019 r. poz. 1895). Tak, tę sferę życia też reguluje prawo polskie, nawet prawo unijne J . W teorii prawo unijne jest przed ustawami krajowymi, jednak i tak większość osób kieruje się naszym podziałem.
Załącznik nr 6 do powyższej ustawy charakteryzuje podział ZSEE. Możemy wyróżnić zatem kilka grup, w których zawierają się sprzęty naszego codziennego użytku.
Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
- Lodówki, piekarniki, zamrażarki, kuchenki elektryczne, zmywarki, mikrofalówki, elektryczne płyty grzejne
- Pralki, suszarki do ubrań
- Urządzenia grzewcze, wentylacyjne, klimatyzacja
Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
- Odkurzacze, żelazka, magle
- Suszarki, maszynki elektryczne, golarki, szczoteczki elektryczne
- Tostery, frytkownice, gofrownice, opiekacze, noże elektryczne, rozdrabniacze, elektryczne młynki, ekspresy do kawy
- Zegarki, wagi elektryczne itp
Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny
- Komputery osobiste stacjonarne, w tym procesor, mysz, monitor i klawiatura
- Laptopy(mysz, monitor i klawiatura)
- Drukarki, notebooki, tablety, kserokopiarki
- Telefony komórkowe, telefony stacjonarne, telefaks, faks
- Słuchawki, mikrofony itp.
Sprzęt audiowizualny
- Telewizory, radioodbiorniki, kamery,
- wzmacniacze dźwięku, wieże stereo, instrumenty muzyczne
- dvd, magnetowidy itp.
Sprzęt oświetleniowy
- Oprawy oświetleniowe do lamp fluorescencyjnych, z wyjątkiem opraw oświetleniowych stosowanych w gospodarstwach domowych
- Liniowe lampy fluorescencyjne
- Kompaktowe lampy fluorescencyjne
- Niskoprężne lampy sodowe
- Wysokoprężne lampy wyładowcze, w tym ciśnieniowe lampy sodowe oraz lampy metalohalogenkowe
- Pozostałe urządzenia oświetleniowe służące do celów rozpraszania i kontroli światła, z wyjątkiem żarówek
Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych
- wiertarki, piły, maszyny do szycia
- urządzenia do spawania, lutowania lub podobnych zastosowań
- narzędzia do nitowania, przybijania lub przyśrubowania lub usuwania nitów, gwoździ, śrub lub podobnych zastosowań
- urządzenia do rozpylania, rozprowadzania, rozpraszania lub innego typu nanoszenia cieczy lub substancji gazowych innymi metodami
- narzędzia do koszenia trawy oraz innych prac ogrodniczych
- urządzenia do skręcania, mielenia, piaskowania, przemiału, piłowania, cięcia, nawiercania, robienia otworów, nabijania, składania, gięcia lub podobnych metod przetwarzania drewna, metalu
Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
- Kolejki elektryczne, tory wyścigowe
- Małe konsole do gier video, gry video
- Komputerowo sterowane urządzenia do uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania, wiosłowania
- Sprzęt sportowy z elektrycznymi lub elektronicznymi częściami składowymi
- Automaty uruchamiane monetą, banknotem , żetonem
- Pozostałe zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
Wyroby medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów
- Sprzęt do radioterapii, badań kardiologicznych, dializoterapii, wentylacji płuc
- Urządzenia medyczne wykorzystujące technikę nuklearną
- Sprzęt laboratoryjny do diagnostyki in vitro
- Analizatory, Zamrażarki laboratoryjne
- Testy płodności
- Pozostałe urządzenia do wykrywania, zapobiegania, monitorowania, leczenia, łagodzenia przebiegu choroby, urazów lub niepełnosprawności
Przyrządy do nadzoru i kontroli
- Czujniki dymu, Regulatory ciepła, Termostaty
- Urządzenia pomiarowe, ważące lub do nastaw-ów, używane w gospodarstwie domowym lub jako sprzęt laboratoryjny
- Pozostałe przyrządy nadzoru i kontroli używane w obiektach i instalacjach przemysłowych (np. w panelach sterowniczych)
Automaty do wydawania
- Automaty do wydawania napojów gorących
- Automaty do wydawania butelek lub puszek z zimnymi i gorącymi napojami
- Automaty do wydawania produktów stałych
- Automaty do wydawania pieniędzy - bankomaty
- Inne wydające wszelkiego rodzaju produkty
Inną kategoryzacje proponuje Unia Europejska - Zgodnie z najnowszą Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. UE wprowadziła swój podział, który obowiązuje od dnia 15 sierpnia 2018 r. :
- Sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury
- Ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 cm
- Lampy
- Sprzęt wielkogabarytowy (którykolwiek z zewnętrznych wymiarów przekraczający 50 cm),
- Sprzęt małogabarytowy (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm)
- Małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm)
Gdzie utylizowac Zużyty Sprzęt Elektryczny Elektroniczny?
Jak już mamy nakreślone co mniej więcej jest elektrośmieciem to powinniśmy się zająć recyklingiem. Skoro nie możemy wyrzucać ich do zwykłego kontenera na śmieci to co z nimi robić? Opcji jest kilka
1. PSZOK
W wielu miastach jest tzw. Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Mieszkańcy danych miast mogą oddać zużyty sprzęt do takiego punktu. Minusem jest jednak to, że odpady należy dostarczyć we własnym zakresie. Dużym problemem jest również to, że takie punkty przyjmują ZSEE przeważnie raz w tygodniu o określonych godzinach, a przeważnie są to godziny pracy tj. 8:00 -15:00
2. Śledzenie informacji z regionu i gminy
Od 2006 każda gmina została zobowiązana udzielać informacji mieszkańcom o znajdujących się na jej terenie podmiotach zbierających elektroodpady.
Podmioty te powinny być wpisane w rejestr Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
3. Oddawanie zużytego sprzętu Sklepowi – 1 za 1
Kupując urządzenie elektroniczne możemy oddać sklepowi zużyty sprzęt. Działa to niestety ,,jeden za jeden” tzn. kupując pralkę możesz oddać starą pralkę i nic poza tym.
4. Punkty serwisowe
Niektóre punkty serwisowe przyjmują zepsuty sprzęt jeśli nie da się go już w żaden sposób naprawić. Można się zapytać w danym serwisie o taką usługę.
Dlaczego ważne jest utylizowanie elektrośmieci ?
Elektronika jest dosyć specyficznym odpadem. Może składać się z różnych substancji chemicznych, które mogą być groźne dla naszego zdrowia. Oto przykładowe związki chemiczne, które są szkodliwe dla nas i otoczenia:
- Rtęć –Bardzo szkodliwy metal. Jest w niektórych świetlówkach i termometrach. Po dostaniu się do organizmu może spowodować uszkodzenie nerek, zaburzenia wzroku, mowy, słuchu i koordynacji ruchów, deformacje kości oraz zmiany nowotworowe.
- Kadm - zawarty jest w bateriach urządzeń elektrycznych. Uszkadza nerki, funkcje rozrodcze. Może spowodować nadciśnienie, zaburzenia metabolizmu oraz zmiany nowotworowe
- Freon (R-12) -Gaz syntetyczny zawarty w lodówkach i klimatyzatorach. Pełni funkcję chłodniczą. Szkodliwy dla warstwy ozonowej. Od 1998 roku nie wolno go stosować w urządzeniach elektrycznych.
- Azbest – Król nowotworów. Ma bardzo dobre właściwości izolacyjne toteż stosowany jest w elektronice. Jest jednak przyczyną wielu groźnych chorób np. pylicy azbestowej i raka płuc.
- Ołów – Silnie toksyczny i rakotwórczy wykorzystywany jest jako składnik stopów lutowniczych i szkła kineskopowego. Niszczy szpik kostny.
Ponadto w elektronice znajdziemy takie związki chemiczne jak: nikiel, PCB (Polychlorinated Biphenyls), chrom.
Podsumowując dla naszego własnego dobra powinniśmy bliżej przyjrzeć się problemowi utylizacji elektroodpadów. Chciałbyś oddać zużytą elektronikę, ale nie wiesz gdzie? Zawsze możesz zajrzeć chociażby na tą stronę
Mapa punktów zbiórki elektroodpadów
Gdzie znajdziesz mapę z około 1400 punktami zbiórki na terenie całego kraju.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz